Mar 4 | UBUNOPENGE | STEP | Walse Yesusi altopa nomu ⸤Gallilli⸥ kélona pupe yamboma mane sipe molorumu kinie yambo paa aisili yu molorumuna ongo maku toko moloringimunge nona andoli sipi te lerimumunge suku pupe manie molorumu, yamboma nomu kélona angiliringi.

Mark 4

1 Walse Yesusi altopa nomu ⸤Gallilli⸥ kélona pupe yamboma mane sipe molorumu kinie yambo paa aisili yu molorumuna ongo maku toko moloringimunge nona andoli sipi te lerimumunge suku pupe manie molorumu, yamboma nomu kélona angiliringi. 2 Yuni enendo ungu aisili nimbe simbendo ungu iku pokore torumu.

‘Ene mane siembo.’ nimbelie ungu iku te i sipe topalie nimbendo: 3 “Pilieme.

Ye tene rasi witi umbu poniena andopa tanda sirimu.

4 Tanda silipe andorumu kinie umbu mare aulkena manie purumu, kanuma keramane ongo liku noringi.

5 Umbu mare kou perimuna manie pupelie ma wallo kolte mindi lerimuna nondopa mulie topa wendo orumu. 6 Nakolo pulkeno naa mundurumuna ena terimu kinie kanuma kolorumu.

7 Umbu mare kombulu siri ka mele molorumuna manie purumu, siri ka melemo wendo omba witi umbuma topa norumuna omba peanga naa lepa mongo te naa torumu.

8 Umbu mare ma peangana manie purumuma wendo wendo omba akopalie mongo peangama torumu. Mare mongo tokapu telu mele topa, mare mongo tokapu talo mele topa, mare tokapu kise mele torumu.” ⸤nirimu.⸥

9 Aku nimbelie “Yambo komu peo lemomane i ungumu piliei.” nirimu.

10 Pe we yamboma pali puringi kinie yu lombili andoli ye engaki rurepo kinie yambo mare pea yu kinie moloringime kinie, enene yu walsikulie ningindu: “Nu yambomando ungu te ninindu nambemuna ungu iku tolenoye?”* niringi.

11 Yuni enendo pundu topa nimbendo: “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma kinie melema kinie nokolemomonga ulu pulu* ou yuyu pilirimu kanu ulu puluma ‘Kinié ene ⸤na lombili olemele yamboma⸥ piliengi!’ nimbelie ene nimbe sikimu. Nakolo ulsu molemele yamboma ‘Unguma nimbu siembo.’ nimbulie ungu ikuma mindi topo silio.

⸤Pulu Yemone Aisayanga kerena nimbendo:⸥

‘Ene mongone kanokolie naa kanoko,
komuni pilkulie naa pilimele.
Konopuni pilkulie alowa telemelka kinie,
⸤Pulu Yemone⸥ enenga ulu pulu kerime
‘manie pupili.’ nimbe siye kolka.’**
nirimu akumunge we yambomando ungu ikuma mindi tolio.” nirimu.

13 Aku nimbelie Yesusini enendo kelepa nimbendo:

“Ungu iku topo nindu* akumunge ungu pulumu naa pilimeleye? Akumu naa pilkulie we ungu ikumanga pali ungu puluma nambe teko pilingíye? ⸤Ungu ikumunge pulumu i sipe:⸥

14 Langi umbu tanda sirimu yemone tanda sirimu umbuma ⸤Pulu Yemonga⸥ ungumu.

15 Umbu mare tanda sirimu aulkena manie purumuma yambo mare i siku mele molemele. Enene ungumu pilimele kinie pe ⸤kurumanga nomi⸥ Setenene* sumbi sipe omba ungu tanda sili konopuna pupe pelemoma wendo limo.

16 Aku sipela, umbu mare tanda sirimu kou perimuna manie purumuma yambo mare i siku mele molemele. Enene ungumu pilkulie walsikale sumbi siku konopu siku pilku limele. 17 Nakolo ene pulkeno naa mundukulie ungumu laye kolte mindi pilku molemele. Pe ene konopuna umbuni telemo kinie molo ene ⸤Pulu Yemonga⸥ ungumu pilku liku molemele mele yambo lupemane kanoko keri kanokolie ungu taka tonjiku teko kenjiku mindili silimele kinie enenga pilimele unguma siye kolemele.

18 Umbu mare tanda sirimu siri ka mele molorumuna manie purumuma yambo mare kepe i siku mele molemele. Enene ungumu pilimele 19 nakolo konopuna umbuni telemo umbunime kinie, mele aisili nosikulie ‘Aku melemane olio lipe taponjilimo taponjimbe.’ ningu pilku molemele uluma kinie,* mele naa nosilimelema waka kolko ‘liemili.’ konopu lemele ulu mare kinie, kanu sili ulu mare wendo omba ungu kanumu topa nolemo kinie ungumuni uluri naa tepa langi mongo naa tolemo.

20 Umbu mare tanda sirimu ma peangana manie purumuma yambo mare i siku mele molemele. Enene ungumu pilkulie ungu pulumu pilku konjiku ungumu kamu pilku limele. Pe ene langi mongo mele tolemele. Kanu yambo marenga langi mongo tokapu telu mele topa, yambo marenga mongo tokapu talo mele topa, marenga mongo tokapu kise mele topa, aku sipe tolemo.*

⸤Ungu ikumunge ungu pulumu aku sipe.⸥” nirimu.

21 ⸤Aku nimbelie ungu iku te pea topa nimbendo:⸥

“Yambomane tepe llame kandokolie mingine suku panjilimeleye? Molo polo maniekondo nosilimeleye? Polo tenga ola nosilimele kanumu. 22 Aku sipe mele, kinié lopi telemo melema pe walse mona lemba yamboma kanonge; kinié aki topa lemo melema pe walse pa temba kinie yambomane kanu melema kanonge.

23 Yambo komu peo lemomane ⸤ungu nikirumu⸥ piliei.” ⸤nirimu.⸥

24 “Enene ungu pilimele akumu mimi siku piliengi! Enene melema yamboma silimele mele ⸤Pulu Yemone⸥ ene aku sipe mele kalomba. Mare olandopa simbela. 25 Melema nosilimo yambomo nane mare pea simbu, yu paa aisili nosimbe. Nakolo melema naa nosilimo yambomo yu nosilimoma kepe wendo limbu.”* nirimu.

26 Yesusini ungu te pea nimbendo:

“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu* i sipe mele:

“Ye tene langi umbu mana tanda silimo. 27 Aku yemo ipulueli uru pepa, tangoli ola molopa ⸤andopa kongono tepa⸥, telemo kinie langi umbu tanda silimoma mulie topa omba ai lemo nakolo aku sipe telemomonga pulumu yemone nimbe naa kanopa naa pilimo. 28 Langi umbu tolemoma mamone yu yuyu ‘wendo opili.’ nilimo. Ou kumbi lepa mulie tolemo. Pe gomo angilimo. Pe langi mongo tolemo. 29 Pe langi nou lemo kinie ‘Langi inie topo sukundu sukundu limbu walemo wendo okomo.’ nimbelie* langi umbu tolemo yemone langi inie tolemo. ⸤Pulu Yemo ye nomi kingi molopa yamboma nokolemo aku sipe molemo.⸥” nirimu.

30 Pe Yesusini enendo kelepa nimbendo:

“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu nambolka melte mele niemboye? ‘Yu kingimu molopa yamboma nokolemo mele piliengi nimbu siembo.’ nimbulie nambolka ungu ikumu topo niemboye?” ⸤nimbelie nirimumuni, altopa ungu iku te pea topalie nimbendo:⸥

31 “Pulu Yemo ye nomi kingi molopa yamboma nokolemo akumu unju masetete umbu mele:

Yamboma langi umbu poniena mundulimelemanga pali unju masetete umbumu yu paa kangamo. 32 Nakolo poniena mundulimele kinie wendo omba ai lemo kinie poniena molemo melemanga pali yu paa ailimu. Kamu ai lepa unju mele angilimo kinie kerama kanu unju kolamanga ongo pelemele. Pulu Yemo ye nomi kingi molomba mele aku sipe.” nirimu.

33 Yesusini unguma yamboma nimbe simbendo ungu iku aisili aku sipema topa sirimu. Ene manda pilingí mele topa sirimu. 34 Ene ungu te nimbe simbendo ungu iku te mindi torumu. ⸤Ungu te sumbi sipe naa nimbe sirimu.⸥ Nakolo yu kinie yu lombili andolime kinie* ene eneno moloringi kinie yuni yunge ungumanga puluma pali ene sumbi sipe nimbe para sirimu.

35 Kanu walemonga kolea kala torumu kinie Yesusini yu lombili andoli yemando nimbendo: “Nomu nekendo pamolo.” nirimu kinie 36 nona andoli sipi tenga Yesusi ou suku molopalie unguma nirimu* akuna suku yu we molopili nomu kélona maku toko moloringi yamboma munduku kelko yu mengo puringi. Sipine puringi kinie sipi mare pea puringila. 37 Kanu kinie, nomuna pungí puringi kinie poporome paa aili te nomuna torumu. Aku terimuna nomumu apisipe ola ombalie no sipine sukundu sukundu omba peke lepalie sipimu memba nona manie pumbe terimu 38 nakolo Yesusi sipimunge bulkundu penge kanda wale tenga we uru perimu. Yu lombili andoli yemane yu toko makinjikulie ningindu: “Ungu Mane Silimu, olio no wangopo kolomolomonga nu mini wale naa pukumuye?” niringi.

39 Yu makilipelie poporomemo iri topa nomumundu nimbendo: “Taka lelko moloi!” nirimu kinie poporomemo topa kelepa nomumu lope naa tepa paa we lerimu.

40 Kanu kinie yuni lombili andolimendo nimbendo: “‘Pulu Yemone olio nokomba.’ ningu konopu tondolo naa pekemo yema, ene nambemuna mini wale mundukumiliye?” nirimu.

41 ⸤Yuni terimu mele kanokolie⸥ yemane mini wale munduku pipili aili teko kolkolie anju yando eneno walsikulie ningindu: “Apa! I yemo naenje? Poporomemone kepe nomumuni kepe yunge ungumu pilku liku kelkembele.” niringi.